INHAALSLAG LANGS HIGHWAY 1: CALIFORNIË

Virtueel Reizen

Mijn reizen in Californië waren altijd hoogtepunten. Niet alleen bezocht ik de beroemde parken, zoals het Sequoia National Park of Yosemite, ik reed ook graag langs de kust over de beroemde Highway 1, een van de iconische wegen van de VS. Een weg die toevallig ook langs een aantal interessante wijngebieden loopt.

Officieel loopt de Californische Highway 1 van Mendocino, ten noorden van Sonoma County, tot iets ten zuiden van Los Angeles. Het mooiste deel – wat mij betreft – is het stuk direct ten zuiden van San Francisco, als je de Golden Gate Bridge over bent en verdergaat langs de kust, langs de hellingen van de Santa Cruz Mountains. Prachtig. Niet overal meer overigens, want de gevolgen van de grote bosbranden die Californië teisteren, zijn ook hier zichtbaar.

Central Coast

De highway leidt ons langs de wijngebieden van de Central Coast. Die genieten niet dezelfde reputatie als Sonoma en Napa, maar ze hebben de afgelopen decennia een flinke inhaalslag gemaakt. Ten dele door te doen waar Napa goed in is: goede Cabernet en blends met Cabernet maken, en ten dele door heel andere wijnen te maken, zoals fraaie wijn in Rhônestijl – met Rhônedruiven – of bijzondere Pinot Noir of Chardonnay, door wijngaarden aan te planten in de directe nabijheid van de koele Pacific.

Santa Cruz Mountain

De eerste winery langs onze weg is de Monte Bellowijngaard van het beroemde wijnhuis Ridge in de Santa Cruz Mountains. Al voor de drooglegging lagen er in de Santa Cruz Mountains wijngaarden op 700 meter hoogte. Paul Draper van Ridge zocht deze hoogte om Cabernet te kunnen maken met frisheid en spanning. Hij had er enorm succes mee. Zijn Monte Bello deed mee met het legendarische Jugement de Paris in 1976, de wedstrijd van Frankrijk tegen de VS, georganiseerd door de onlangs overleden Steven Spurrier. Onder de hoede van wijnmaker Paul Draper – die in 2016 met pensioen ging – bleef deze wijn tot op heden een grootheid. David Gates, als senior vice president verantwoordelijk voor de wijngaarden van Ridge, legt uit hoe dat werkt. ‘Onze strategie is om de stijl te houden zoals hij is. We hebben nooit Cabernet in een typisch Californische stijl willen maken. Onze wijn heeft door de hoogte meer zuren en minder alcohol. Het suikergehalte van de druiven is door de warme zomers echter gestegen. De alcohol lag twintig à dertig jaar geleden op zo’n 12,5% en nu meer rond de 13,5%. We zoeken naar dezelfde smaak, en fenolische rijpheid, dus dat is vrij onvermijdelijk. Voor Californische begrippen is het nog steeds weinig.’

Licht Ontvlambaar

Het grootste probleem nu is de droogte, zegt David. ‘We hadden in korte tijd twee keer een heftige droogte. De winter van 2021 bracht niet eens een derde van de normale regenval. We moeten het water dus zo goed mogelijk zien vast te houden, bijvoorbeeld door minder bladeren in de zomer, zodat er minder verdampt. We knippen dan ook druiven weg, om de rest rijp te laten worden. Zeker bij merlot. Je moet de balans tussen blad en druiven goed houden, dat is het geheim. Het is voortdurend dansen op het slappe koord. We kunnen wat irrigeren uit diepe bronnen, maar dat water hebben we vooral nodig voor onze nieuwe aanplant. Onderbegroeiing moet erosie op de steile hellingen tegengaan. In droge jaren houden we die zo kort mogelijk. We kiezen ook voor onderstokken die goed tegen droogte kunnen en die minder groeikracht hebben.’ Hoe gaan jullie om met de dreiging van de grote bosbranden? ‘Die zijn zeer beangstigend. Onze winery Lytton Springs (in Sonoma, RdG) lag 5 kilometer van het vuur, en moest geëvacueerd worden. In Santa Cruz kwam het vuur tot aan andere kant van de ridge. Aan de overkant van de Silicon Valley brandde het vuur wekenlang. Op Monte Bello hebben we wijn gedeclasseerd vanwege de rooksmaak.’

Ruilen:

David Gates, senior vice president van Ridge, vertelt over de nieuwe wijngaarden voor Monte Bello. ‘We hebben grond geruild met de lokale overheid. Die heeft een project waarmee ze de verkoop van grond voor huizenbouw kan voorkomen, om het landschap intact te houden. Omdat wij stukken hadden waarop bouwrechten zaten, konden we die ruilen voor stukken waar ooit, nog voor de drooglegging, wijngaarden waren. Een project dat al veertig jaar loopt, en nu is gelukt.’

Paso Robles

Op weg naar het volgende gebied passeren we Monterey, een levendig stadje, waar je in de haven de zeehonden en pelikanen kunt zien vechten om een visje. In Monterey begint een van de dalen die openstaan naar de Pacific, zodat er ‘s middags via het dal koele lucht over de wijngaarden stroomt, van noordoost naar zuidwest; een fenomeen waar je de klok zo’n beetje op gelijk kunt zetten. Een van de bezienswaardigheden, verder naar het zuiden, zijn de zeeolifanten. Ze liggen op het strand bij het Elephant Seal Vista Point, vlak voordat je arriveert bij wijngebied Paso Robles. Een spectaculair gezicht. Paso Robles is sterk veranderd. Het stond vooral bekend om wijnen van Rhônedruiven en om Zinfandel. Inmiddels is meer dan 55% van het wijngebied beplant met Bordeauxrassen, zo vertelt Pieter du Toit, die nieuwe ster DAOU Vineyards vertegenwoordigt in onder andere Europa. ‘Ondergronden met drainerende kiezel en kalkhoudende klei zijn perfect voor Bordeauxblends. Ook wordt steeds beter gebruikgemaakt van de hoogte en worden wijngaarden dichter bij de koele oceaan geplant. Jonge wijnmakers kijken goed welke druiven passen in welke AVA. De diversiteit is enorm, van top-Pinot Noir tot krachtige Zinfandel. De Central Coast heeft de naam volume te produceren, maar dat is heel erg veranderd. Je hoeft niet naar Napa om prachtige wijnen te vinden. En je vindt hier veel betere prijzen.’ Paso Robles is groter dan Napa en Sonoma bij elkaar. Het heeft elf sub-AVA’s, met zeer verschillende microklimaten. Pieter: ‘De AVA Adelaide District, waar DAOU zich bevindt, is veel koeler dan de wijngaarden direct bij Paso Robles, het Paso Robles Geneseo District. In 2019 had Paso Robles 27 dagen boven de 37,8 oC. St. Helena (Napa) 11, Pauillac 4, wij 0. De temperatuur ligt tussen de 27 tot 32 °C. Dat komt door de hoogte, 700 meter, en de afstand tot de oceaan, 20 kilometer. De koude lucht stroomt hierheen door 54 dankzij het beste Franse eikenhout. Alles in perfectie. We zoeken kwaliteit, geen kwantiteit.’ Hoeveel flessen maken jullie dan? ‘Ha ha, laten we zeggen minder dan een premier cru classé. Het is de kunst om een hoog niveau te maken en toch grote hoeveelheden.’

Santa Rita Hills

Het zuidelijke deel van de Central Coast, rond Santa Maria, in Santa Barbara County, heeft zich ontwikkeld tot een van de hotspots voor pinot noir. We spreken erover met voormalig sommelier Sashi Moorman, die hier Pinot Noir maakt met zijn Domaine de la Côte en met Sandhi Wines. ‘Santa Rita Hills is heel goed voor top-Pinot Noir. Het is hier uniek, het is als Bourgogne in een koud jaar. De druiven hangen hier langer dan honderd dagen aan de stokken. Dat zorgt voor een exceptionele rijpheid bij een zeer laag alcoholgehalte: 12,5% is hier normaal. De juiste plek voor pinot noir is een smalle strook land. 5 tot 10 mijl vanaf de kust is optimaal. Te dichtbij blijft het in de winter te zacht, verder weg wordt het in de zomer te heet. Het zonlicht wordt hier ook nog getemperd door de mist. De klimaatopwarming heeft hier een tegengesteld effect. De hitte boven de Central Valley zuigt lucht aan en zorgt voor meer mist en meer wind van zee.’ Vormt dat geen probleem? ‘Er is meer ziektedruk, door meer vocht, met meeldauw en risico op rot. Dat geeft meer werk in de wijngaard. Maar de rijping blijft perfect.’ In dat opzicht hebben ze een groot voordeel ten opzichte van de Bourgogne, vindt Sashi. ‘Zelfs voor de Bourgogne is de hitte nu een uitdaging. Pinot noir heeft een heel dunne schil, dus is heel gevoelig. De druiven zijn op hun fragielst in de periode van de véraison tot de oogst. Tegenwoordig is de véraison vaak in juli. Dan is augustus warm, dus het delicate fruit rijpt niet onder ideale condities. Rijping in september is veel beter. Nebbiolo heeft hetzelfde probleem.’ Is Nebbiolo niets voor jullie? ‘Ha ha, nee, dat is de moeilijkste druif ter wereld. We plukken met veel frisheid, meestal half september. De druiven hangen toch lang, omdat de stokken hier een maand eerder uitlopen dan in de Bourgogne.’ De opbrengsten zijn laag. Sashi: ‘25 hectoliter per hectare is al mooi. De ondergrond is gewoon te arm, met weinig organisch materiaal.’

Interessantere Wijn(Wereld)

Sashi Moorman vertelt dat hij wilde gisten gebruikt om de gisting te starten. ‘Dat maakt de wijnen multidimensionaal en zorgt voor complexiteit als de wijn wordt gebotteld. Dat past bij de moderne consument. Die heeft geen kelder, dus de wijn wordt jong gedronken, die krijgt geen tijd om te rijpen en zich later pas te ontplooien. Voor ons is het belangrijk jonge en nieuwe consumenten te bedienen.’ De pinot-noirklonen, Californische en Franse, staan door elkaar. ‘Cabernet sauvignon vraagt om uniformiteit in de druiven, maar bij pinot noir is het juist beter van niet. De wijn profiteert van verschillen in rijpheid; het maakt hem gelaagder.’ Waarom eigenlijk de keus voor pinot noir? ‘Toen ik jonger was en iets nieuws wilde doen, was het idee dat je Bourgogne nooit zou kunnen evenaren. Dat kon niet waar zijn, dacht ik, dus ik ging de uitdaging aan.’ Moet je de vergelijking wel maken tussen Bourgogne en Pinot Noir uit Californië? ‘Niet per se, dat klopt. Maar het is wel mooi om een wijn te kunnen maken die niet van een Bourgogne te onderscheiden is. En we zijn er nog niet. Frankrijk heeft nog steeds grip op de wijnwereld. Het idee dat daar de beste wijnen worden gemaakt is bijna onuitroeibaar. Frankrijk moet just another place zijn. De wijnindustrie moet geen museum worden, maar interessanter worden en meer inclusief. Daar lever ik graag een bijdrage aan.’

Deel 2 van dit artikel gaat over Sonoma.
Op naar L.A., nog 250 kilometer te gaan.

Importeurs
Ridge Vineyards: Les Généreux.
DAOU Vineyards: Best of Wines.
Sandhi Wines: Smaragd Wijnen.